Շահութահարկ

1. ԻՆՉ Է ՇԱՀՈՒԹԱՀԱՐԿԸ

Շահութահարկը՝ դա շահութահարկ վճարողների կողմից “Շահութահարկի մասին” ՀՀ օրենքով (այսուհետ՝ Օրենք) սահմանված կարգով և չափով պետական բյուջե վճարվող ուղղակի հարկ է:

2. ՇԱՀՈՒԹԱՀԱՐԿԻ ՀԱՇՎԱՐԿՄԱՆ ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ՀԻՄՔԸ՝

Շահութահարկը որոշելիս հաշվառումն իրականացվում է հաշվապահական հաշվառումը կարգավորող օրենսդրությամբ սահմանված սկզբունքների և կանոնների հիման վրա, եթե Օրենքով չեն նախատեսվում դրանց կիրառման առանձնահատկությունները:

3. ՈՎՔԵՐ ԵՆ ՀԱՆԴԻՍԱՆՈՒՄ ՇԱՀՈՒԹԱՀԱՐԿ ՎՃԱՐՈՂ

Շահութահարկ վճարող են հանդիսանում ՀՀ ռեզիդենտ և ոչ ռեզիդենտ կազմակերպությունները:

Ռեզիդենտ են համարվում Հայաստանի Հանրապետությունում ստեղծված (պետական գրանցում ստացած) կազմակերպությունները:

Ոչ ռեզիդենտ են համարվում օտարերկրյա պետություններում ստեղծված կազմակերպությունները, ինչպես նաև միջազգային կազմակերպությունները և դրանց կողմից ՀՀ-ից դուրս ստեղծված կազմակերպությունները:

4. ՇԱՀՈՒԹԱՀԱՐԿՈՎ ՀԱՐԿՎՈՂ ՕԲՅԵԿՏԸ

Ռեզիդենտների համար հարկվող օբյեկտ է համարվում Հայաստանի Հանրապետության տարածքում և նրա սահմաններից դուրս ստացվող հարկվող շահույթը:

Ոչ ռեզիդենտների համար հարկվող օբյեկտ է համարվում հայաստանյան աղբյուրներից ստացվող հարկվող շահույթը:

5. ՈՐՆ Է ՀԱՐԿՎՈՂ ՇԱՀՈՒՅԹԸ

Հարկվող շահույթը հարկատուի համախառն եկամտի (հաշվետու տարում հարկատուի բոլոր եկամուտների հանրագումարի` անկախ ստացման աղբյուրներից) և օրենքով նշված նվազեցումների դրական տարբերությունն է: Ընդ որում` նվազեցումների միևնույն գումարը համախառն եկամտից հանվում է միայն մեկ անգամ:>

ՀԱՐԿՎՈՂ ՇԱՀՈՒՅԹ = ՀԱՄԱԽԱՌՆ ԵԿԱՄՈՒՏ – ՆՎԱԶԵՑՈՒՄՆԵՐ > 0

ՈՒշադրություն՝
Օրենքի իմաստով եկամուտ չեն համարվում և, հետևաբար, շահութահարկ չի վճարվում, օրինակ` համատեղ գործունեության նպատակներով միավորվող միջոցներից, հարկային արտոնությունների, պետական կամ համայնքային բյուջեներ վճարվող այլ պարտադիր վճարների և տուրքերի, բնօգտագործման վճարների գծով տրվող արտոնությունների գումարներից, արտարժույթի և արտարժույթով արտահայտված ակտիվների և պարտավորությունների, ինչպես նաև օրենքով սահմանված կարգով իրականացված հիմնական միջոցների վերագնահատման դրական արդյունքից, ոչ առևտրային կազմակերպությունների անհատույց ստացած ակտիվներից և ծառայություններից և այլն: Նշված եկամուտները չեն ներառվում համախառն եկամտի մեջ և այդ մասով անհրաժեշտ է վարել առանձնացված հաշվառում:

6. ՀԱՐԿՎՈՂ ՇԱՀՈՒՅԹԻ ՈՐՈՇՄԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿ ԱԿՏԻՎՆԵՐԻ ԵՒ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄ

Հարկվող շահույթը որոշելիս ակտիվները և պարտավորությունները հաշվի են առնվում սկզբնական (ձեռքբերման) արժեքով (բացառությամբ` օրենքով սահմանված կարգով իրականացված վերագնահատման արդյունքների):

7. ՀԱՐԿԱՅԻՆ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄԸ

Շահութահարկով հարկվող օբյեկտը որոշելիս եկամուտների և ծախսերի հաշվառումն իրականացվում է հաշվեգրման եղանակով:

Հաշվեգրման եղանակով հաշվառման դեպքում հարկատուն եկամուտների և ծախսերի հաշվառումն իրականացնում է, համապատասխանաբար ելնելով իր կողմից այդ եկամուտների ստացման իրավունքը ձեռք բերելու կամ դրա համար այդ ծախսերը ճանաչելու պահից՝ անկախ եկամտի փաստացի ստացման կամ վճարումների իրականացման ժամկետից:

8. ՈՐՈՆՔ ԵՆ ՆՎԱԶԵՑՈՒՄՆԵՐԸ

Օրենքով սահմանված են նվազեցումների հետևյալ տեսակները՝

• ծախսեր,
• կորուստներ,
• այլ նվազեցումներ

Ծախսեր
Հարկվող շահույթը որոշելիս համախառն եկամուտը նվազեցվում է դրա ստացման հետ կապված անհրաժեշտ և փաստաթղթերով հիմնավորված ծախսերի չափով:

Անհրաժեշտ են համարվում անմիջականորեն և բացառապես ապրանքների արտադրության, ծառայությունների մատուցման, շուկայում առաջխաղացման և (կամ) ապրանքների (ծառայությունների) իրացման, խորհրդատվական և իրավաբանական ծառայությունների, ուղեկցման, երաշխիքային հսկողության և շահագործման ընթացքում բացահայտված թերությունների վերացման, արտադրության (շինարարության) նախապատրաստման, յուրացման և կոնսերվացման, գույքի պահպանման, կադրերի պատրաստման համար հարկատուի կատարած ծախսերը, ինչպես նաև եկամտի ստացման հետ կապված և դրա համար անհրաժեշտ այլ ծախսերը:

Ծախսերը հիմնավորող փաստաթղթերի նկատմամբ ներկայացվող պահանջները սահմանված են ՀՀ կառավարության 25.08.1998թ. N 525 որոշմամբ, համաձայն որի ՀՀ օրենսդրությամբ սահմանված կարգով կիրառվող ՀԴՄ-ների կտրոնները (իրեն վերաբերող վավերապայմանները ձեռքբերողի կողմից ինքնուրույնաբար լրացնելու դեպքում` անմիջականորեն ՀԴՄ-ի կտրոնի վրա կամ դրան կցված փաստաթղթում), ընդունվում են որպես ծախսերը հիմնավորող փաստաթուղթ, եթե դրանց հանրագումարը չի գերազանցում ամսական 3,0 մլն. դրամը` միանվագ գործարքը 300,0 հազ. դրամը չգերազանցելու դեպքում (նշվածը վերաբերվում է նաև ժամանակի ընթացքում մաշված ՀԴՄ-ների կտրոններին, եթե առկա են դրան համապատասխանող հաշվարկային փաստաթուղթը կամ այդ ՀԴՄ-ի կտրոնի ընթեռնելի պատճենը):

ՈՒշադրություն՝
Առանց հիմնավորող փաստաթղթերի ծախսերը կարող են նվազեցվել միայն հետևյալ բացառիկ դեպքերում`

• Կառավարության սահմանած չափը չգերազանցող օրապահիկի և դաշտային պայմաններում ու տեղափոխման (տեղաշարժման) բնույթի աշխատանքների կատարման դեպքում հատուցման գումարները.
• 2008 թվականի հունվարի 1-ից օրենսդրական փոփոխությունների հետևանքով պարզեցված հարկից հարկման ընդհանուր կարգին անցած հարկ վճարողների համար, որոնց իրացումից հասույթը 2008 թվականի ընթացքում չի գերազանցել 50,0 մլն դրամ, 2008 թվականի ընթացքում ձեռք բերված ապրանքանյութական արժեքների, ինչպես նաև 2008 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ առկա ապրանքանյութական արժեքների մնացորդների մասով կատարված ծախսերի չափով, եթե այդ ծախսերի մասով առկա է որևէ հաշվարկային փաստաթուղթ կամ բանկային փոխանցումը կամ կանխիկ վճարումների կատարված լինելը հիմնավորող որևէ փաստաթուղթ (փաստաթղթեր).
• ՀՀ տարածքում փաստաթղթերով չհիմնավորված այն ձեռքբերումները, որոնցից “Եկամտահարկի մասին” ՀՀ օրենքի 21-րդ հոդվածի 1-ին մասի “ա” ենթակետի համաձայն 11% դրույքաչափով հաշվարկվել և պետական բյուջե է վճարվել եկամտահարկ: Ընդ որում` այդ ծախսերը նվազեցման ենթակա են միանվագ գործարքի մասով (այդ թվում` եկամտահարկի գումարը) 300,0 հազ. դրամը` ամսական կտրվածքով 3,0 մլն. դրամը (այդ թվում` եկամտահարկի հանրագումարը) չգերազանցելու պայմանով:

Հարկ է նշել, որ հարկվող շահույթը որոշելիս համախառն եկամտից նվազեցման նպատակով հաշվետու տարվա ընթացքում միակողմանի փաստաթղթերով (կրճատ հաշիվ-ապրանքագիր, ՀԴՄ կտրոն, միակողմանի գնման ակտ) կատարված ծախսերի ընդհանուր գումարը չի կարող գերազանցել 36.0 մլն. դրամը:

Ծախսերի որոշ տեսակներ թույլատրվում է նվազեցնել համախառն եկամտից ՀՀ կառավարության սահմանած չափի սահմաններում: Օրինակ՝ ՀՀ տարածքից դուրս կատարված գովազդի, մարքետինգի, գործուղման, կադրերի պատրաստման և վերապատրաստման ծախսերը և այլն: ՀՀ կառավարության կողմից այդ առավելագույն թույլատրվող չափերը սահմանված են 27.11.1998թ. N 753 որոշմամբ: Ամբողջ տարվա ընթացքում օրենքով սահմանված կարգով ԱԱՀ վճարող չհամարվող հարկ վճարողները նորմավորվող ծախսերը, բացառությամբ օրապահիկի և դաշտային պայմաններում ու տեղափոխման (տեղաշարժման) աշխատանքների կատարման դեպքերում հատուցման գումարների, հաշվի են առնում ամբողջությամբ:

Հարկվող շահույթը որոշելիս համախառն եկամտից ծախսերի գծով նվազեցումները կատարվում են հետևյալ ձևով՝

ա) արտադրանքի արտադրության և ծառայությունների մատուցման հետ անմիջականորեն կապված ծախսերի (նյութական, աշխատանքի վարձատրության, սոցիալական ապահովագրության, արտադրական նշանակության հիմնական միջոցների ամորտիզացիոն մասհանումներ (այդ թվում՝ ֆինանսական վարձակալության վերցված հիմնական միջոցների գծով), նորոգում և այլն) չափով համախառն եկամտից նվազեցումները կատարվում են տվյալ արտադրանքի և ծառայությունների իրացմանը համապատասխան.
բ) այլ ակտիվների (այդ թվում` հիմնական միջոցներ, ոչ նյութական ակտիվներ) մնացորդային արժեքի չափով համախառն եկամտից նվազեցումները կատարվում են այդ ակտիվների իրացմանը համապատասխան.
գ) հարկատուի գործունեության հետ կապված վարչական ծախսերի, արտադրանքի և ծառայությունների իրացման հետ կապված ծախսերի, ոչ արտադրական բնույթի այլ ծախսերի, գործառնական այլ ծախսերի և ինվեստիցիոն ծախսերի, ֆինանսական գործունեության հետ կապված ծախսերի (այսուհետ` ժամանակաշրջանի ծախսեր) չափով համախառն եկամտից նվազեցումները կատարվում են այն տարվա ընթացքում, որին դրանք վերաբերում են (որի ընթացքում դրանք կատարվել են):

Վարչական ծախսերն են` կառավարման ապարատի աշխատավարձի, պարտադիր սոցիալական ապահովագրության, գործուղումների, նյութական և տրանսպորտային սպասարկման, կառավարման տեխնիկական միջոցների և ոչ արտադրական (ընդհանուր տնտեսական) նշանակության հիմնական միջոցների նորոգման, պահպանման և շահագործման, ներկայացուցչական, դատական, աուդիտորաան, խորհրդատվական և տեղեկատվական ծառայությունների, կադրերի պատրաստման և վերապատրաստման, աշխատուժի հավաքագրման հետ կապված ծախսերը, գրասենյակային, փոստային, հեռախոսային, հեռագրային և նմանատիպ այլ ծառայությունների հետ կապված ծախսերը:

Արտադրանքի և ծառայությունների իրացման հետ կապված ծախսերն են, մասնավորապես` փաթեթավորման, պահպանման, բեռնման, տեղափոխման, ուղեկցման, գովազդի, մարքետինգի ծախսերը:

Ոչ արտադրական բնույթի այլ ծախսերն են, մասնավորապես` գյուտարարական և ռացիոնալիզատորական, գիտահետազոտական, նախագծային և փորձակոնստրուկտորական աշխատանքների ծախսերը:

Գործառնական այլ ծախսերն են, մասնավորապես՝ կոնսերվացված արտադրական հզորությունների և օբյեկտների պահպանման, կարճաժամկետ արժեթղթերի իրացման, հումքի, նյութերի իրացման հետ կապված ծախսերը:

Ինվեստիցիոն ծախսերն են, մասնավորապես՝ երկարաժամկետ ակտիվների իրացման և այլ օտարման ծախսերը:

Ֆինանսական գործունեության հետ կապված ծախսերն են, մասնավորապես՝ վարկերի, դրամական և այլ գույքային փոխառությունների հաշվարկված տոկոսներ, վարկերի, դրամական և այլ գույքային փոխառությունների ստացման հետ կապված ծախսեր, գույքի ֆինանսական վարձակալության դիմաց տոկոսներ և վարձակալության հետ կապված այլ ծախսեր, արժեթղթերի թողարկման և տարածման հետ կապված ծախսեր:

ՈՒշադրություն՝
Օրենքի իմաստով ծախս չեն համարվում, օրինակ` հարկատուի սեփական կապիտալի բաշխումը մասնակիցներին` շահաբաժինների կամ նման այլ ձևով., այլ անձի կանոնադրական կապիտալում հարկատուի կատարած ներդրումները, արտարժույթի և արտարժույթով արտահայտված այլ ակտիվների և պարտավորությունների, ինչպես նաև օրենքով սահմանված կարգով իրականացված հիմնական միջոցների վերագնահատման բացասական արդյունքը, ոչ առևտրային կազմակերպությունների անհատույց ստացված ակտիվների (այդ թվում` անդամավճարների) գծով ծախսերը կամ դրանց հաշվին կատարված ծախսերը:

ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐ

Կորուստները դասակարգվում են հետևյալ տեսակների՝

• բնական կա փաստացի այլ կորուստներ
• պատահական կորուստներ

Հարկվող շահույթը որոշելիս համախառն եկամուտը նվազեցվում է գույքի մթերման, պահպանման և իրացման պրոցեսում բացահայտված` Հայաստանի Հանրապետության կառավարության սահմանած կարգով որոշված չափը չգերազանցող փաստաթղթերով հիմնավորված նյութական ռեսուրսների պակասորդից և փչացումից առաջացած բնական կամ փաստացի այլ կորուստների չափով` դրանց տեղի ունենալու կամ հայտնաբերվելու տարվա ընթացքում, եթե Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կողմից սահմանված է այդպիսի չափ:

Հարկվող շահույթը որոշելիս համախառն եկամուտը նվազեցվում է գույքի պատահական կորուստների չափով` դրանց տեղի ունենալու կամ այն հայտնաբերվելու տարվա ընթացքում:

Որպես պատահական կորուստ է ընդունվում գույքի (շենքեր, շինություններ և այլ հիմնական միջոցներ, ապրանքանյութական պաշարներ և այլ նյութական արժեքներ) փաստաթղթերով հիմնավորված փաստացի կորուստը (ոչնչացումը, վնասումը կամ որակական հայտանիշների անկումը), որը տեղի է ունեցում հրդեհի, ջրհեղեղի, երկրաշարժի կամ այլ տարերային աղետի, նավաբեկման, պատերազմի, մարտական գործողությունների, զինված հարձակման, զանգվածային անկարգությունների, ապստամբության կամ նման այլ արտակարգ իրադարձությունների, ինչպես նաև օրենսդրության փոփոխության (գործունեության տեսակի արգելում, ազգայնացում և այլն) հետևանքով (ներառյալ` տարերային աղետների հետևանքների կանխման կամ վերացման հետ կապված ծախսերը):

ԱՅԼ ՆՎԱԶԵՑՈՒՄՆԵՐ

Այլ նվազեցումների թվին են դասվում, մասնավորապես՝

• անհուսալի դեբիտորական պարտքերի դուրսգրման համար ՀՀ կառավարության սահմանած կարգով` պահուստին (պահուստաֆոնդին) կատարվող մասհանումները, իսկ այդ պարտքերի դուրսգրման դեպքում` այդ նպատակով ստեղծված պահուստին (պահուստաֆոնդին) կատարված մասհանումները գերազանցող գումարը,
• ՀՀ կառավարության սահմանած կարգով դուրս գրված անհուսալի կրեդիտորական պարտքերի մարման գումարները,
• հաշվետու տարում հայտնաբերված` դրան անմիջապես նախորդող 3 տարիներում ավել ցույց տրված եկամուտը կամ պակաս ցույց տրված նվազեցումը.
• ոչ առևտրային կազմակերպություններին, գրադարաններին, թանգարաններին, հանրակրթական դպրոցներին, տուն-գիշերօթիկներին, ծերանոցներին և մանկատներին, ինչպես նաև հոգեբուժական և հակաթոքախտային դիսպանսերներին և հիվանդանոցներին փոխանցված (տրամադրված) միջոցների (ապրանք, դրամական միջոցներ), նրանց մատուցված ծառայությունների արժեքը, բայց ոչ ավելի, քան համախառն եկամտի 0.25%-ը,
• նախորդ տարիներին առաջացած վնասները (բացառությամբ` կազմակերպությունների միացման, միաձուլման և վերակազմավորման ձևով վերակազմակերպման դեպքերի):

Վնասը Օրենքով նախատեսված նվազեցումների գերազանցումն է համախառն եկամտի նկատմամբ: Ընդ որում, նախորդ տարիներին գործունեությունից վնաս ունենալու դեպքում այն փոխանցվում է վնասի ստացման տարվան հաջորդող 5 տարիներ.

• հարկատուի մոտ վարձու աշխատող յուրաքանչյուր հաշմանդամի համար հաշվարկված աշխատավարձի և դրան հավասարեցված այլ վճարումների 150%-ը (նվազեցումը կատարվում է աշխատավարձի և դրան հավասարեցված այլ վճարումների մասով ծախսերից անկախ): Այդ նվազեցումը իրականացնելիս, որպես վարձու աշխատող հաշմանդամներ, բացի հիմնական գործունեության մեջ ներգրավված հաստիքային աշխատող հաշմանդամներից, ներառվում են նաև համատեղության կարգով այլ կազմակերպություններից աշխատանքի ընդունված հաշմանդամները և քաղաքացիա-իրավական բնույթի պայմանագրերի հիման վրա աշխատանքներ կատարող հաշմանդամները:

9. ՇԱՀՈՒԹԱՀԱՐԿԻ ԴՐՈՒՅՔԱՉԱՓԸ՝

Շահութահարկի տարեկան դրույքաչափը սահմանված է 20%, որը որոշվում է յուրաքանչյուր տարվա արդյունքներով և ենթակա է վճարման պետական բյուջե մինչև հաշվետու տարվանը հաջորդող տարվա ապրիլի 25-ը (ներառյալ): Օրենքով սահմանվում են նաև շահութահարկի այլ դրույքաչափեր`

• ներդրումային ֆոնդերի համար 0.01%` կիրառվում է ներդրումային ֆոնդերի զուտ ակտիվների նկատմամբ.
• ՀՀ կառավարության հավանությանն արժանացած արտահանման ծրագիր իրականացնող և այդ ծրագրում ընդգրկված՝ ՀՀ ռեզիդենտ հարկ վճարողների համար` 5% կամ 2%, եթե ՀՀ տարածքից դուրս արտահանված ապրանքների մաքսային արժեքների, ինչպես նաև ՀՀ տարածքից դուրս ոչ ռեզիդենտներին մատուցված ծառայությունների (կատարված աշխատանքների) արժեքների հանրագումարը կազմում է առնվազն 40 մլրդ կամ 50 մլրդ դրամ:
• ՀՀ կառավարության հավանությանն արժանացած ծրագիր իրականացնող և այդ ծրագրում ընդգրկված՝ բացառապես ՀՀ տարածքից դուրս շինարարության կամ շինմոնտաժային ոլորտում գործունեություն իրականացնող ՀՀ ռեզիդենտ հարկ վճարողների համար` 5%:

ՇԱՀՈՒԹԱՀԱՐԿԻ ԿԱՆԽԱՎՃԱՆՆԵՐ

Կանխավճարների մուծումները կատարվում են յուրաքանչյուր եռամսյակ, նախորդ տարվա շահութահարկի փաստացի գումարի և (կամ) շահութահարկի հաշվարկային մեծության 18.75 տոկոսի չափով` յուրաքանչյուր եռամսյակի վերջին ամսվա 15-ից ոչ ուշ:

Ընդ որում, այն հարկատուն, որը հարկային մարմին է ներկայացրել գործունեություն չիրականացնելու (գործունեությունը դադարեցնելու) մասին հայտարարություն, կարող է նշյալ հայտարարությունը ներկայացնելուց հետո շահութահարկի կանխավճարներ չկատարել:

10. ՇԱՀՈՒԹԱՀԱՐԿԻ ՀԱՇՎԱՐԿՆԵՐԻ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՄԸ

Շահութահարկ վճարողներն իրենց հաշվառման վայրի հարկային տեսչության մարմնին յուրաքանչյուր տարվա արդյունքներով` մինչև հաշվետու տարվան հաջորդող տարվա ապրիլի 15-ը, ներկայացնում են սահմանված կարգով հարկային մարմնի կողմից հաստատված շահութահարկի հաշվարկ:

Նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանների համար ներկայացված շահութահարկի հաշվարկներում հարկատուի կողմից սխալներ հայտնաբերվելու դեպքում հարկատուն կարող է հարկային տեսչության մարմիններին օրենքով սահմանված դեպքերում ներկայացնել ճշտված հաշվարկ, որի հիման վրա օրենքով սահմանված կարգով կատարվում է այդ ժամանակաշրջանների համար հարկային պարտավորությունների վերահաշվարկ: Շահութահարկի ճշտված հաշվարկներ չեն ներկայացվում հարկային մարմինների կողմից իրականացվող ստուգումների ընթացքում կամ ստուգումների ավարտից հետո՝ ստուգմամբ ընդգրկված տարիների համար: Ստուգված տարիների համար շահութահարկի գծով պարտավորությունները կարող են ճշտվել միայն հարկ վճարողի կողմից ներկայացված դիմումի հիման վրա իրականացվող կրկնակի ստուգման արդյունքներով:

11. ՀԱՐԿԱՅԻՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼԻ ԻՆՍՏԻՏՈՒՏԸ ՇԱՀՈՒԹԱՀԱՐԿԻ ԳԾՈՎ

Հարկատուները ոչ ռեզիդենտ կազմակերպություններին եկամուտներ վճարելիս պարտավոր են կատարել հարկային գործակալի ֆունկցիա: Այսպես, որպես հարկային գործակալ, պարտավոր են՝

• եկամտի վճարման աղբյուրի մոտ (բացառությամբ՝ օրենսդրությամբ սահմանված դեպքերի) 5% կամ 10% (կախված վճարվող եկամտի տեսակից) դրույքաչափով պահել և բյուջե փոխանցել շահութահարկ,
• պահված (գանձված) շահութահարկի գումարը ոչ ռեզիդենտին եկամուտների վճարման ամսվան հաջորդող ամսվա 20-ից ոչ ուշ վճարել բյուջե,
• տարին մեկ՝ հաջորդ տարվա փետրվարի 20-ից ոչ ուշ սահմանված ձևով ներկայացնել ամփոփ հաշվարկ՝ անցած տարում ոչ ռեզիդենտներին վճարված եկամուտների, պահված և բյուջե վճարված շահութահարկի գումարների մասին (ամսական կտրվածքով): Նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանների համար ներկայացված ամփոփ հաշվարկներում սխալներն ինքնուրույն հայտնաբերելու դեպքում կարող է հարկային մարմին ներկայացնել ճշտված հաշվարկ, որի հիման վրա կատարվում է այդ ժամանակաշրջանների համար հարկային պարտավորությունների վերահաշվարկ:

Հարկային մարմինների կողմից իրականացվող ստուգումների ընթացքում կամ ստուգումների ավարտից հետո՝ հարկային գործակալների կողմից հարկային մարմիններ ներկայացվող ստուգվող կամ արդեն ստուգված ժամանակաշրջաններին վերաբերող հարկային հաշվարկների ճշտում չի իրականացվում,

• հարկային օրենսդրությունը խախտելու համար պատասխանատվություն են կրում սահմանված ընդհանուր կարգով:

ՈՒշադրություն`
Չնայած նրան, որ արտաքին տնտեսական գործունեությունը վերագրվում է հայաստանյան աղբյուրներին՝ Հայաստանի Հանրապետությունում այդ եկամուտները շահութահարկով հարկման ենթակա չեն: Միաժամանակ, ոչ ռեզիդենտին հայաստանյան աղբյուրներից եկամուտներ վճարելու դեպքում չի իրականացվում վերջինիս կողմից կատարված ծախսերի չափով նվազեցում: Դա վերաբերում է նաև գույքի հավելաճի ձևով վճարվող եկամուտներին, քանի որ այդ դեպքում որպես հայաստանյան աղբյուր համարվում է ոչ ռեզիդենտի կողմից գույքի ձեռքբերման և օտարման գների տարբերությունը (հավելաճը):

Եկամտի վճարման աղբյուրի մոտ շահութահարկ չի պահվում, եթե՝

• այդ եկամուտները (բացառությամբ` շահաբաժինների) վճարվել են ոչ ռեզիդենտի առանձնացված ստորաբաժանմանը (մասնաճյուղ, ներկայացուցչություն) և այդ փաստը հիմնավորվում է համապատասխան փաստաթղթերով (մասնավորապես՝ հարկային մարմնի կողմից տրված համապատասխան տեղեկանքը),
• հայաստանյան աղբյուրներից եկամուտներ վճարվում են ոչ ռեզիդենտին, որի գրանցման (ինկորպորացիայի) երկրի հետ գործում է կրկնակի հարկումը բացառելու վերաբերյալ Համաձայնագիր, ըստ որի վճարված եկամուտների մասով հարկերը վճարվում են ոչ ռեզիդենտի գրանցման (ինկորպորացիայի) երկրում: Այս դեպքում անհրաժեշտ է սերտիֆիկատ-դիմումի առկայությունը: Վերջինիս բացակայության դեպքում հարկային գործակալը չի ազատվում ոչ ռեզիդենտի շահութահարկի հաշվարկման և վճարման պարտավորությունից: